27 Kasım Cuma 2020
Gönyeli Belediye Başkanı Sn. Ahmet Yalçın Benli’yi 26 Aralık 2020 günü ziyaret eden yazar Sevil Emirzade, ona ‘1908’den Günümüze-HİLMİ DAMDELEN- Öğrencileri ve Ailesi’ adlı, biyografi -anı -araştırma -arşiv ve albüm türündeki bir nevi ‘Kaynak’ nitelikli kitabını takdim etti.
Emirzade, 1908 Gönyeli doğumlu olan babası emekli öğretmen İbrahim Hilmi Damdelen’in yazmaya başladığı anılarını, ne yazık ki 22 yaşında öğretmen olduğu 1930 yılına kadar getirebildiğini, vefatı nedeniyle bitiremediğini ifade etti. Damdelen hoca bu anılarında, köyü olan Gönyeli’nin 20. yüzyılın başlarında, zorluklar içindeki ekonomik durumunu; susuzluğunu; halkının çok tutucu denilebilecek sosyal gerçeklerini ve kendisinin o dönemdeki özel yaşanmışlıklarını anlatıyor.
Gönyeli Belediye Başkanı Sn.Ahmet Benli de, Gönyeli’nin bugüne kadar hiç yazılıp belgelenmemiş gerçeklerinin Damdelen hocanın hatıratında yer almasının önemli olduğunu ve bu bilgilerden yararlanılacağını düşündüğünü ifade etmiştir.
Ayrıca köyünün ilk öğretmeni olarak öncülük yapmış olan İbrahim Hilmi Damdelen’i İZLER adlı kitap yardımıyla, daha yakından tanımaktan mutluluk duyacağını belirtmiştir.
Sevil Emirzade ise, yarım kalan anılarda rastlanılan gerçeklerin, inanılmayacak kadar ilginç olduğunu ifade etmiştir. “Çünkü, yüz yıl kadar önce Kıbrıs’ta motorlu araçlar pek olmadığı için, Gönyeli’den Lefkoşa’daki tek ortaöğretim kurumu olan İDADİ’ye, öğrencilerin gitmesi nerdeyse imkansız sayılırdı. Yaz günlerinin kavurucu sıcağında, kış sabahlarının dondurucu soğuğunda bir çocuğun ya yürüyerek ya da, her gün hayvan sırtında 8 kilometrelik yolu gidip gelmesi gibi zorluğa ilaveten, ailelerin çeşitli ihtiyaçlarını karşılayan genelde tek eşeğini de çocuğunun kullanımına veremiyordu. Bu durumda yıllarca Gönyelililer bu zorluğa katlanmayı hep denemişler ama Lefkoşa’da ortaokulda çocuk okutma teşebbüsleri hep yarım kalmıştı.
İşte babam, 1918 yılında Lefkoşa’da İdadi’de başladığı ortaokulu, yaşadığı çeşitli zorluklardan sonra, Akaça Peristoronası medresesinde yatılı kalarak, Peristerona Rüştiyesi’nden 1922 yılında, ilk kez Gönyeli köyünün ortaokul mezunu olmayı başarır. Ardından eski ve bozuk bir bisiklet yardımıyla Lefkoşa’da SULTANİ adını alan liseye başlar; son yılını da yatılı kalarak 1927’de de köyünün ilk Lise mezunu olur. Ardından 1929’da İngiliz Okulu mezuniyeti ve tam 90 yıl önce de öğretmenliğe başlar.
Böylece bugünkü gençlerin tahmin edemiyeceği zorlukları, çalışkanlığı ve azmiyle aşabilen babam, Gönyeli köyü için her ne kadar da öncülüğü başlatmış olsa da, köyümüz ancak 17 yıl sonra 2. Lise mezunu olan merhum ilkokul müdürü Ali Güran beyi yetiştirir.”
Başkan Benli, bu yarım kalan anıları, Damdelen hocanın 130 kadar öğrencisiyle ve ailesinin anlattığı anılarla ve daha pek çok belgesel ilavelerle tamamlayan yazar Emirzade’yi kutlayarak, ileriki çalışmalarında her zaman destek olmaya hazır olduğunu belirtmiştir.
HFoto-1: İngiliz Okulu mezunu İ.Hilmi Damdelen -1929-
HFoto-2: Gönyeli’nin yetiştirdiği ilk öğretmen olan H.Damdelen, 1930-31 Larnaka İbtidai ve Rüşdiye Karma Okulu’nda ilk öğretmenlik yılında. Oturanlardan soldan 1.
Gönyeli Belediyesi Basın ve Halkla İlişkiler Birimi